ഭൂമി ,മൂലധനം,അസംസ്‌കൃത വസ്ധുക്കള്‍ മുതലായ ഉത്പാദനോപാധികളുടെ ഉടമസ്ഥതയുടെ അടിസ്ഥാനത്തിൽ വ്യവസ്ഥകളെ മുന്നായിതിരിക്കാറുണ്ട്‌
- മുതലാളിത്ത സമ്പദ്‌വ്യവസ്ഥ
- സോഷ്യലിസ്റ്റ് സമ്പദ്‌വ്യവസ്ഥ
- മിശ്ര സമ്പദ്‌വ്യവസ്ഥ .
മുതലാളിത്ത സമ്പദ് വ്യവസ്ഥ
- ഉല്‍പ്പാദനോപാധികള്‍ സ്വകൂര്യ ഉടമസ്ഥതയ്യിലുള്ളതും ലാദം ലക്ഷ്യമാക്കി പ്രവര്‍ത്തിക്കുന്നതുമായ സമ്പദ്‌വ്യവസ്ഥയാണ്‌ മുതലാളിത്തസമ്പദ്‌വ്യവസ്ഥ.
- ഈ വ്യവസ്ഥയിൽ സർക്കാർ നിയന്ത്രണം വളരെ കുറവാണ്.
- ക്രമസമാധാനപാലനം, വൈദേശിക ആക്രമണങ്ങളെ പ്രതിരോധിക്കൽ എന്നിവയിലേക്ക് മാത്രമായി രാഷ്ട്രത്തിൻ്റെ ചുമതലകൾ ചുരുങ്ങുന്നു .
- അത്കൊണ്ട് ഈ വ്യവസ്ഥ നിലനില്ക്കുന്ന രാഷ്ട്രങ്ങളെ 'പോലീസ് സ്റ്റേറ്റ്' എന്നു വിളിക്കുന്നു.
മുതലാളിത്ത സമ്പദ് വ്യവസ്ഥയുടെ പ്രത്യേകതകള്‍
- സംരംഭകര്‍ക്ക്‌ ഏത് ഉല്‍പ്പന്നവും ഉല്‍പ്പാദിപ്പിക്കാനുള്ള സ്വാതന്ത്യം
- സ്വകാര്യസ്വത്തവകാശം
- ലാദം ലക്ഷ്യമാക്കിയുള്ള പ്രവര്‍ത്തനം,
- പാരമ്പര്യ സ്വത്തുകൈമാറ്റതീതി
- വിലനിയ്ന്ത്രണമില്ലാത്ത സ്വതന്ത്രമായ കമ്പോളം
- ഉപഭോക്താക്കളുടെ പരമാധികാരം
- ഉല്‍പ്പന്നങ്ങള്‍ വിറ്റഴിക്കാനുള്ള സംരംഭകരുടെ പരസ്പര മല്‍സരം.
